Далучыўся да маніфеста пчалярства прыязнага пчолам, складзеным польскім пчаляром і журналістм Якубам Яворскім, які вядзе радыё Вароза. Якуб таксама актывіст свабодных праграм, што мяне яшчэ больш зачапіла ў яго публіцыстычнай дзейнасці.
Тут выкладу падсумаванне з маніфеста. Мой досвед кажа, што большасць тэзаў з гэтага тэксту чапляюць праблемы пчалярства і ў Беларусі. Асноўныя пункты чытай ніжэй:
- Прырода ёсць не толькі аб'ект гандлю, які трэба максімальна пераўтвараць у тавар, але і наш асяродак існавання.
- Грамадства і дзяржава падтрымлівае рэгенарытыўную сельскую гаспадарку, якая не замінае відавай разнастайнасці, а лепей развівае яе.
- Адукацыя дае веду не толькі пра мёдных пчолаў, але і іншых запыляючых насякомых, раскрывае шкодны ўплыў вялікіх пасек на арганізмы.
- Пчолам надаецца больш суб'ектнасці.
- Пункт тычыцца Польшчы, у якой існуе праблема перасычанасці пчоламі (і паскоранае заражэнне), мяркую ў Беларусі таксама ёсць раёны, у якіх пчолаў больш, чым можа ўтрымаць асяродак. Асабліва гэта здараецца пры качэўным пчалярстве.
- Створаны ўмовы для развіцця мясцовай пчалы (Apis mellifera mellifera), якая зараз выцясняецца імпартнымі відамі пчолаў.
- Селекцыянуецца мясцовая пчала на адпорнасць кляшчу Варроа, які з'яўляецца найнебяспечнейшым шкоднікам на сёння для пчаляроў хіба большасці краін свету.
- Пашыраны абшары развіцця мясцовага віду.
- Таксама Польскі пункт, але таксама будзе цікава азнаёміцца. Гэта фарміраванне адпаведнай сістэмы падтрымкі пчаляроў на карысць больш устойлівага развіцця. Бо існуючая сістэма падтрымлівае экстэнсіўнае буйна вытворчае пчалярства.
- Лячэнне пчолаў адбываецца асноўным біятэхнічнымі метадамі.
Насамрэч мне хацялася б абмеркаванне гэтага маніфесту, але я разумею, што зараз у Беларусі актыўнасць закапана пад зямлю. У любым разе, гэты маніфест мае вялікую адукацыйную сілу і яго тэзы важна парэфлексаваць любым спосабам. А ў патрэбны час дастасаваць і ў нашай краіне =)
PS
Дарэчы я пачаў перакладаць гэты тэкст з польскай на беларускую мову, таму, калі хто хоча патрэніраваць сябе ў перакладзе, клікайце па спасылцы і пішыце мне, каб я пашарыў тэкст для перакладу. Там няшмат тэксту, магчыма я спраўлюся сам, аднак разам будзе весялей.